1393/10/7 4559

بازی های آزاد و خلاق برای رشد کودکان حیاتی است.

کودکان به بازی خلاق نیاز دارند


"مامان، من حوصله م سر رفته. چی کار کنم؟" این یک سوال عادی و روزمره کودکان از والدینشان است. اما اگر همین سوال را از والدین یکی دو نسل قبل  می پرسیدید، در پاسخ می گفتند" برو با یک کاری خودت را سرگرم کن" یا "برو بیرون برای خودت بازی کن". اما پاسخ این سوال برای والدین نسل امروز اغلب چنین است: "برنامه کودک، تا چند دقیقه دیگر شروع می شود. لطفا کمی دیگر صبر کن" یا "باشه، فردا در کلاس فوتبال ثبت نامت می کنم." یا "چرا نمی روی با تبلت بازی کنی؟".

روشن است که فعالیت هایی که کودکان نسل حاضر انجام می دهند، به طور چشمگیری با آنچه نسل های قبل انجام می دادند، متفاوت است. دیوید الکایند1، نویسنده کتاب "قدرت بازی"2 در این باره می نویسد خلاقیت، کنجکاوی و تخیل کودکان امروز بوسیله جهان مصرف گرا، پر از تبلیغات و تکنولوژی خاموش می شود. اسباب بازی های کودکان امروزی به جای تقویت مهارت های شناختی، عاطفی و اجتماعی، کودکان را به مصرف گرایی منفعل عادت می دهد و بازی های ساده با بچه ها همسایه و فامیل، جای خود را به بازی های سیستماتیک در قالب تیم های ورزشی و بازی های کامپیوتری داده است.

کارشناسان امور تربیتی سالها است که در مورد کاهش خلاقیت و تفکر در کودکان هشدار داده اند. کودکان خلاقیت را از بازی های خود آغاز می کنند و امروزه با جایگزین شدن بازی های خلاق و ساده گذشته با انواع ابزار و اسباب بازی های چند رسانه ای، پیچیده و گران قیمت، فرصتی برای تبلور هوش و خلاقیت و آزادی تفکر در کودکان باقی نمی ماند. این در حالی است که به عقیده کارشناسان، بازی های خلاق نه تنها در تقویت قوای تفکر و آفرینندگی نقش دارند بلکه در سالهای بعد، منجر به تقویت پایه های مهارت های شناختی کودکان در ریاضیات و علوم و مهارت های عاطفی و اجتماعی کودکان نیز می گردند.

در کنار مشکل چاقی و کم تحرکی کودکان که روز به روز در حال افزایش است، فقدان فرصت برای بازی خلاق و فعال، بر رشد عاطفی و اجتماعی کودکان نیز اثر منفی گذاشته است. به طوری که تحقیقات نشان می دهد کودکانی که بیش از سایرین درگیر بازی های خلاق و آزاد بوده اند به طور قابل ملاحظه ای در کنترل هیجانات و عواطف خود و برقراری روابط دوستانه و موفق با همسالان عملکرد بهتری از خود نشان داده اند. همچنین کودکانی که اغلب اوقات خود را صرف بازی های ویدئویی، منفعل و یا تماشای تلویزیون کرده اند در مهارت های اجتماعی و ابراز عواطف خود نیز با دشواری مواجه بوده اند.  به عقیده الکایند، بازی های خلاق به کودکان فرصت می دهد قوانین خود را بر بازی حاکم کنند و در یک محیط بی خطر و آزاد به ابراز عواطف خود و تمرین زندگی فعال در محیط های مختلف نیز بپردازند. به باور الکایند، خلاقیت نیز مانند ماهیچه ها اگر مورد استفاده قرار نگیرد، ضعیف شده و از بین خواهد رفت.

چند پیشنهاد برای والدین:
- محیط امنی برای کودکان فراهم کنید. بسیاری از والدین امروزه نگران امنیت کودکان خود بوده و اجازه نمی دهند کودکان به تنهایی بیرون رفته و مشغول بازی شوند که البته نگرانی به جا و قابل درکی است. اما کودکان به بازی در فضای آزاد و بدون نظارت مستقیم والدین نیاز دارند. بنابراین سعی کنید فضای امن و مناسبی برای بازی آزاد کودکان بیابید. حیاط منزل، زمین بازی کودکان، حیاط مدرسه و .. مکان های مناسبی هستند که می توان با نظارت غیر مستقیم و دورادور، کودکان را آزاد گذاشت تا بازی های خود را ابداع کنند و خلاقیت را تمرین نمایند.

- اسباب بازی های ساده و بدون قاعده مشخص برای کودکان فراهم کنید. برای مثال لگوها، آجرک های خانه سازی، توپ و وسایل نقاشی، خمیر بازی و غیره ابزارهای ساده ای هستند که بازی با آنها قاعده از پیش تعیین شده ای ندارد و سبب افزایش خلاقیت کودکان می شوند. در عوض اسباب بازی هایی که شکل و قاعده مشخصی دارند و کودکان باید برای بازی با آنها از قواعد خاصی تبعیت کنند، نمی توانند موجب رشد خلاقیت شوند.

- وقت کودکان را با انواع کلاس ها پر نکنید. امروزه بسیاری از والدین تنها راه تربیت کودکان را ثبت نام او در انواع و اقسام کلاسهای هنری، علمی و ورزشی می دانند و کودکان وقت آزاد کمی برای شکوفایی خلاقیت خود دارند. الکایند معتقد است در نسل های گذشته کودکان اکثر اوقات خارج از مدرسه خود را اوقات فراغت می دانستند و می توانستد به طور آزاد از آن استفاده کنند اما امروزه بیشتر اوقات کودکان به جز مدرسه، صرف تلویزیون، کامپیوتر و کلاس های مختلف می شود. این در حالی است که محققان بر این باورند که هر کودک دست کم به 8 ساعت زمان آزاد برای فعالیت های خلاق و بازی در محیط خارج از منزل نیاز دارند. بنابراین  پیشنهاد می شود به جای ثبت نام حتی کودکان سه- چهار ساله در انواع کلاسهای فوق برنامه، فرصتی را برای بردن او به پارک و بازی در محیط طبیعی با دوستان و همسالان او اختصاص دهید.
پی نوشت ...
1. David Elkind
2. The Power of Play
منبع:
Peters, Zrinka. (2010). Why Creative Play Matters. Education.com
منبع
سلامت 118

توضیح: نظراتی که درج می شود، صرفا نظرات شخصی افراد است و لزوماً منعکس کننده دیدگاههای این وب سایت نمی باشد.

نظر شما

ارسال

پرطرفدارترین مطالب امروز

سطوح یادگیری در طبقه بندی بلوم
چگونه اولین روز کلاس را با موفقیت برگزار کنیم؟
روز اول مدرسه: آشنایی با هم
تکنیک های طرح سوالات باز
فواید کتابخوانی برای کودکان
کودکان به بازی خلاق نیاز دارند
نکته ها: میزان یادگیری در فعالیت های مختلف آموزشی
14 سوال جایگزین "امروز مدرسه چطور بود؟"
ضرورت کاهش حجم کتاب های درسی
تازه های آموزش

چگونه آموزش مجازی نظام آموزشی را متحول می‌کند؟

باید شرایط مناسب برای آموزش‌های ترکیبی فراهم شود

چرا استعدادهای «کودکان بیش‌فعال» در نظام آموزشی شناسایی نمی‌شوند؟

پارکر پالمر، خالق کتاب شهامت تدریس

کتاب آموزش از راه دور، راهنمای آموزش آنلاین برای مدرسان دانشگاه

بار آموزش حضوری دانشگاه ها باید کاهش یابد

آموزش، مدرسه و بحران ویروس کرونا- قسمت دوم

آموزش، مدرسه و بحران ویروس کرونا- قسمت اول

برنامه آموزشی کودکان درباره تغییرات آب و هوایی

جنبش "مدرسه آزاد" در نظام آموزشی ژاپن چیست؟

تربیت کودک مهربان بهتر از کودک موفق

جای خالی اتاق های بازی و خلاقیت در مدارس

خودگویی مثبت و موفقیت در ریاضیات

آیا اندازه کلاس در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مؤثر است؟

چرا دانش آموزان تقلب می کنند؟

بچه‌های آسمان: نبرد دانش آموزان کره با کنکور

بالا بردن انگیزه تحصیل دانشجویان

تاثیر جوّ و محیط مدرسه بر عملکرد تحصیلی

آموزش نخبه پرور؛ آری یا خیر؟

آموزش پیش دبستانی مهم است

معرفی کتاب: گاه و بی‌گاهی دانشگاه در ایران

کی اولین گوشی هوشمند را برای فرزندمان بخریم؟

احساسات و نیازهای کودکان در مناطق زلزله زده

کودکی دیجیتالی!!

حق آموزش برای همه آری، برای افغان ها خیر؟!

آموزش در شبکه های اجتماعی