گفتگوی دکتر جلال صبا، معاون دانشگاه زنجان با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا):
مقابله با پدیده پایان‌نامه فروشی به استاد راهنمای دانشگاه و گروه تخصصی که دانشجو و استاد راهنما در آن قرار دارد مربوط می‌شود. البته این صحبت به این معنی نیست که اساتید از این موضوع مطلع هستند و چشمپوشی می‌کنند، بلکه اساتید دقت کافی را ندارند که چنین اتفاقی رخ می‌دهد؛ البته در دانشگاههای دولتی این موضوع کمتر دیده می‌شود، ولی متاسفانه در دانشگاههای کوچک و خصوصاً دانشگاههای غیردولتی به دلیل حجم زیاد دانشجوی پذیرفته شده، شاهد بروز این رخداد هستیم.
اساتیدی که در این زمینه دلسوزی دارند نسبت به پذیرش پایان‌نامه حساسیت نشان میدهند. مثلاً استادی، یک پایان‌نامه دکترا و 2 پایان‌نامه کارشناسی ارشد قبول کرده است، در حالی که این استاد 100 مقاله به چاپ رسانده و انتظار می‌رود تعداد پایان‌نامه های مورد راهنمایی‌اش بیشتر باشد، اما این فرد کمیت را فدای کیفیت نکرده، ولی متاسفانه دیده می‌شود در یک واحد از یک دانشگاه کوچک یک استاد 40 دانشجو را راهنمایی می‌کند، پس در این شرایط قطعاً شاهد استفاده از پایان‌نامه‌های دیگران خواهیم بود.
وقتی راهنمایی تعداد دانشجوی زیادی توسط یک استاد پذیرفته شود و دقت لازم در این زمینه انجام نگیرد برخی از دانشجویان به سمت خرید پایان‌نامه‌های آماده پیش می‌روند. داوری پایان‌نامه‌های زیاد نیز مشکل است، زیرا داوری هر پایان‌نامه حداقل 8 ساعت زمان نیاز دارد و اگر تعداد آن زیاد باشد نمیتوان با دقت در این زمینه نظر داد.
باید پذیرفت که هر توسعهای باید ابتدا کمی باشد و بعد کیفی، زیرا نمیتوان از ابتدا شرایط کیفی سختی داشت بدون اینکه کمیت را گسترش داد. تاکنون کشور رشد کمی خوبی داشته است و دانشگاهها به خوبی رشد کردهاند و هماکنون زمان توجه بر کیفیت است و اگر بر کیفیت تاکید نشود تمام زحمتهایی که برای رشد کمی هزینه شده است به هدر می‌رود که موضوع پایان‌نامه و کاربردی کردن موضوعات تحقیقاتی نیز از دیگر پایههای تحقیقاتی است.
اگر بتوان یک پروژه بزرگ تحقیقاتی را تعریف کرد، میتوان چند پایان‌نامه را داخل آن ساماندهی کرد که علاوه بر مفید بودن پایان‌نامه‌های دانشجویی دیگر اتفاقاتی مانند فروش پایان‌نامه آماده اتفاق نمی‌افتد، لذا کار باید از پایه درست انجام شود.
