یک برنامه درسی موفق، برنامه ای است که بتواند برای تمام سبک های یادگیری مختلف، راهکارهایی برای یادگیری ارائه کند. کلاس ریاضی نیز بی شک می تواند از تکنیک های آموزش منطبق با هوش های چندگانه بهره مند شود. معلمین ریاضی می توانند از طریق توجه به سبک های یادگیری و هوش های مختلف دانش آموزان، کلاس ریاضی را برای همه به یکسان جذاب و قابل درک کنند. در مقاله قبلی به تاثیر هوش کلامی، موسیقایی و هوش حرکتی بر آموزش ریاضی پرداختیم در ادامه نیز استفاده از سایر انواع هوش را در آموزش و یادگیری ریاضی مورد بررسی قرار می دهیم.
هوش فضایی- دیداری و آموزش ریاضی:
دانش آموزان دارای هوش فضایی – دیداری بالا، نگاه تیزبین و دقیقی دارند. آنها بر قدرت بینایی خود برای یادگیری متکی هستند و از طریق دیدن می آموزند بنابراین، برای به کار گیری قدرت دیداری و تجسم فضایی این دانش آموزان در تدریس ریاضی از این روش های استفاده کنید:
- مراقب باشید که وقت کلاس را تنها به سخنرانی نگذرانید. هنگام توضیح دادن درس، مرتب از تصاویر و رسم اشکال و نمودارها روی تخته سیاه استفاده کنید.
- از اشکال، نمودارها، جداول و احجام برای توضیح مفاهیم درس استفاده کنید و دانش آموزان را برای استفاده از آنها تشویق کنید. از آنها بخواهید مفاهیم درس را روی دفترشان طراحی کنند، نمودار رسم کنند، شکل بکشند حتی می توانند از اشکال یا طرح های کمیک و طنز برای یادسپاری مفاهیم درسی در حاشیه کتاب ها یا دفاتر ریاضی خود استفاده کنند.
- برای توضیح مفاهیم ریاضی و به خصوص هندسه از محیط پیرامونی مثال بزنید. برای نمونه درس کسر را با تجسم یک پیتزا و تقسیم آن ارتباط دهید. از شکل کندوی زنبور عسل برای توضیح شش ضلعی ها استفاده کنید. به کودکان کمک کنید، درس را در محیط زندگی واقعی خود تجربه کنند و نمادهای مهم را به خاطر سپارند.
هوش منطقی و آموزش ریاضی:
شاید بیشترین ارتباط بین هوش های گاردنر و موفقیت ریاضی، وابسته به هوش ریاضی- منطقی باشد اما برای به کارگیری این هوش نیز باید به دانش آموزان کمک کرد. افراد دارای هوش ریاضی- منطقی بالا، به سادگی می توانند روابط بین عناصر مختلف را کشف کنند، در طبقه بندی و مجموعه سازی موفق هستند. این افراد، قدرت زیادی در درک روابط عددی و نظم و منطق دارند بنابراین در کلاس ریاضی، برای کمک به دانش آموزان دارای هوش منطقی بالا از این روشها استفاده کنید:
- به کارگیری محاسبات ذهنی را تشویق کنید. بگذارید این دانش آموزان از ذهن خود برای انجام عملیات ریاضی و حل مسائل استفاده کنند. این افراد در استفاده از محاسبات ذهنی، سرعت بالاتری نسبت به استفاده از وسایل کمک آموزشی دارند.
- از این دانش آموزان بخواهید قبل از حل مسئله، نتیجه آن را حدس بزنند. این روش به آنها کمک می کند با استفاده از محاسبات ذهنی، روابط بین اعداد و معادلات را کشف کنند.
- موقع تدریس هر مبحث، آن را با سایر مباحث ریاضی نیز مرتبط کنید. برای مثال وقتی کسر یک دوازدهم را می آموزید، به موضوع ساعت، خواص دایره و همین طور درجات (360 درجه) اشاره کنید. این دانش آموزان از برقراری روابط منطقی بین مباحث و مفاهیم مختلف لذت می برند و یادگیری عمیق تری کسب می کنند.
هوش اجتماعی و آموزش ریاضی:
شاید فکر کنید هیچ ارتباطی بین هوش اجتماعی و یادگیری ریاضی وجود ندارد ولی در اشتباه هستید حتی می توان از هوش اجتماعی نیز در تدریس ریاضی استفاده کرد. افرادی که هوش اجتماعی بالایی دارند، از مصاحبت و دوستی با دیگران لذت می برند این افراد کارهای گروهی و با هم بودن را دوست دارند و در کنار دیگران می آموزند. بنابراین در کلاس ریاضی از این راهکارها استفاده کنید:
- کلاس را به چند گروه تقسیم کنید و این افراد را در گروه های دو یا چند نفره قرار دهید. به هر گروه، تکالیف و تمرینات مختلفی بدهید و بخواهید به کمک یکدیگر مباحث درس را تمرین کنند.
- بیوگرافی بزرگان ریاضی را در کلاس تعریف کنید و در مورد زندگی و فعالیت های آنان داستان های جالبی تعریف کنید. برای مثال وقتی قانون فیثاغورث را درس می دهید، گریزی هم به زندگی او بزنید. شرح حال این بزرگان به کودکان انگیزه می دهد و احساس همزادپنداری را در آن تقویت می کند چرا که هوش اجتماعی بالا با احساس همدلی و درک دیگران رابطه مستقیمی دارد.
- به این دانش آموزان فرصت دهید حتی بعد از ساعت کلاس نیز با شما در ارتباط باشد و سوالات خود را از شما بپرسد. البته این دانش آموزان به سبب هوش اجتماعی بالای خود، به طور ذاتی محبوب و دوست داشتنی هستند و بعید است شما بتوانید درخواست آنها را برای پاسخ به سوالاتشان و راهنمایی خارج از کلاس رد کنید.
هوش درون فردی و آموزش ریاضی:
دانش آموزانی که هوش درون فردی بالا دارند، درک عمیقی از روحیات، احساسات و ارزش های درونی خود دارند. آنها معمولا برای یادگیری به خلوت و تنهایی نیاز دارند. برای آموزش ریاضی به دانش آموزانی با هوش درون فردی بالا از این روشها استفاده کنید:
- با این دانش آموزان به طور اختصاصی صحبت کنید و از آنها بخواهید به شما توضیح دهند که چگونه به ریاضی نگاه می کنند. چه احساس و چه نگرانی هایی دارند. بگذارید پروسه تفکر خود و راه حل مسائل را برای شما توضیح دهند.
- به این دانش آموزان فرصت دهید، روش خاص خود را برای حل مسئله بیابند. ریاضی را به روش خود حل کنند و با آن ارتباط بگیرند.
- از احساسات و افکار خود در حل مسائل برای آنها مثال بزنید مثلا بگوئید که وقتی یک مسئله را حل می کنید چه راههایی را امتحان می کنید چه احساساتی دارید و برای پیدا کردن پاسخ، چه تلاشی می کنید.
- به این کودکان فرصت دهید به تنهایی و با تمرکز بالا مشغول حل تمرینات شوند، آنها را به اجبار وادار به شرکت در گروه ها نکنید اجازه بدهید در خلوت خود به حل مسائل فکر کنند.
منبع:
Donaldson, Cindy. (2013). Tap into Your Child's Talents to Master Math
